Socialisatie? Of een overkill aan prikkels?

Wanneer je een pup neemt en daarover vertelt aan mensen in je omgeving, wordt er eigenlijk altijd de opmerking 'je moet hem wel goed socialiseren he!!!' naar je hoofd geslingerd. Maar wat is socialisatie precies en wat zijn de valkuilen hiervan? Kan je bijvoorbeeld ook te veel doen en daardoor juist dingen verslechteren in plaats van verbeteren? In deze blog vertellen we je er meer over.

Eerst is het belangrijk om te weten hoe pups leren en wat je nodig hebt voor een goede socialisatie. Je hond gaat door verschillende levensfases bij het opgroeien en deze spelen een belangrijke rol voor een succesvolle nieuwe ervaring. We gaan aantal fases bespreken. 

Tweede socialisatiefase (7 – 12 weken)

In deze fasé komen de meeste pups bij hun nieuwe baasje terecht. In de meest belangrijke fase van het hondenleven verandert er super veel voor de pup! Het is super belangrijk om in deze fase je hond positieve ervaringen mee te geven. Kijken naar dingen, kennismaken met dingen, ontdekken, spelen, speuren of verkennen.. ga zo maar door! Het herstelvermogen na een nieuwe ontdekking is groot, waardoor ze nieuwe prikkels relatief snel verwerken. Dit is ook een fasé waarbij we de pup vaak overvragen, doordat we te veel willen socialiseren. Rust essentieel in deze periode. Zorg dat ze na een (nieuwe) ervaring voldoende rusten en slapen. Pups hebben 18-20 uur slaap nodig per dag! 

De juveniele (jeugd)fase (3 maanden tot 6 maanden)

In deze periode gaan de tanden wisselen en worden pups bijterig. Zorg voor voldoende kauw mogelijkheden.

Ook staat deze fasé bekent als de 'angstfase'. Veel normale dingen kunnen ineens heel spannend zijn. Het is belangrijk je pup hierin te begeleiden en te steunen, de wereld is niet eng. Ook wordt het herstelvermogen van de hond minder, waardoor het langer duurt voor ze prikkels/nieuwe dingen verwerken. Voldoende rust is heel belangrijk. Het creëren van verplichte rustmomenten is belangrijk. Rond de 5 a 6 maanden zijn honden klaar met wisselen en hebben zij een volwassen gebit. Gek rond rennen (gekke 5 minuten), rijden op kussens of dingen, bijterig gedrag is bijna altijd een teken van overprikkeling of oververmoeid.   

De puberteit (circa 6 maanden tot circa 18 maanden)

In de puberteit gaat een hond veel meer zelfstandig op ontdekking. Zo gaat je 'hier' kom oefening ineens niet meer zo soepel, logisch! Management is ook belangrijk in de puberteit. Begeleid je hond, maak de setting zo dat je de hond op zet voor succes en blijf vooral lachen. De puberteit kan soms best wel pittig zijn, maar onthoud.. je hond doet het niet expres! De hond weet het zelf ook gewoon even niet meer.. Weet je nog hoe jij je voelde toen je 16 was en vol hormonen zat? Zo hebben reuen tussen de circa 8 en 10 maanden een testosteronpiek en dat zorgt soms voor extra uitdaging. Teven worden vaak in deze periode voor het eerst loops, ook dat kan voor onrust zorgen. 

Oké nu je meer weet over de levensfases en het bijhorende gedrag van honden kan je een plan maken voor je socialisatie. Zoals je hebt gelezen neemt het herstellend vermogen af na 12 weken. Dit wil niet zeggen dat ze niet meer herstellen van een prikkel, het duurt soms alleen wat langer dan je gewend was van je vrije puppy. Een beetje zoals kinderen die zonder nadenken in een achtbaan gaan en naarmate je ouder wordt ga je over bepaalde acties even iets langer nadenken voor je ze onderneemt (of niet onderneemt). 

1. Met stip op nummer één TE veel willen doen of TE veel verwachten van je puppy. Wanneer je honden iets nieuws laat ontdekken, ervaren of gaat leren komt hier altijd een stukje stress bij. Stress hebben is ook niet persé iets slechts, dit hoort er nou eenmaal bij als je wil leren en wil groeien. Het is wel belangrijk dat de stress minimaal blijft en jouw hond kan herstellen van deze stresspiek. Zo duurt het gemiddeld genomen 2 tot 3 dagen, voordat stress op het neutrale niveau na een stressvolle situatie. Dit betekent dat maximaal 2 socialisatie activiteiten per week vaak voldoende is. 

2. Signalen missen en daardoor denken dat je je hond socialiseert, maar eigenlijk je pup in een super vervelende situatie plaatsen waar de pup van leert 'de wereld is vreselijk!!'. Wanneer dit is het geval is.. kan je hond beter geen ervaring opdoen dan een slechte ervaring. Het is super belangrijk om stresssignalen te herkennen en bij te veel stress of te veel angst jouw hond te helpen en begeleiden. 

3. Je hond met ALLES willen laten kennismaken. Je laat je hond alle honden, mensen, kinderen en dingen begroeten die je tegenkomt op je pad, want dat is socialiseren toch? Nee, in mijn ogen niet. Je hond leren andere honden, mensen, kinderen en dingen negeren is in mijn ogen een top socialisatie. Leren omgaan met iets, betekent niet altijd dat je hond er interactie mee moet hebben. Sterker nog, wanneer je in de eerste maanden jouw hond naar alles en iedereen toe laat gaan wordt dat de standaard voor de rest van jouw hondenleven. Dit betekent dat jouw hond gaat trekken naar andere honden, mensen en kinderen.. want als pup was dit harstikke normaal! 

1. Maak een plan! Start met het kennismaken van dingen die jouw hond veel gaat zien in het leven. Woon je in het buitengebied, dan zijn het waarschijnlijk tractoren en boerderijdieren. Woon je midden in het centrum dan is het misschien wel reizen met de trein en omgaan met topdrukte. En als er dingen zijn waarvan je 99% zeker weet dat jouw hond ze nooit gaat zien of meemaken in het leven kun je je de vraag stellen of je jouw hond hiermee wil socialiseren of dat dit zorgt voor een overkill aan (onnodige) prikkels?

2. Tijd-management. Het ontdekken van de wereld, nieuwe geluiden/geuren/dieren en andere prikkels zijn best wel indrukwekkend. Een beetje vergelijkbaar met wanneer wij zelf in een nieuwe drukke ruimte komen en even alles op ons in laten werken. Het liefste ga je uit de situatie, voordat je hond er genoeg van heeft. Dat is pas echt een positieve ervaring!  Wanneer je merkt dat jouw hond moe raakt (wallen te zien of gekke 5 minuten krijgt) of gewoon aan zijn max zit en de concentratie op is, is het tijd om uit de situatie te gaan. In sommige gevallen is dit na 3 minuten en soms na 20 minuten. Dit verschilt per hond, per levensfase en per situatie. 

3. Kies bewust hondenvriendjes. In plaats van dat je alle honden uit de woonwijk aan jouw hond introduceert, ga je heel bewust andere honden negeren en bewust met een aantal (goede combinaties) honden kennismaken. Bij voorkeur laat je jouw pup kennismaken met andere honden op een veilig terrein waar ze los kunnen en daardoor zelf in staat zijn om keuzes te maken zoals meer afstand of juist interactie. Kennismaken aan de lijn is vragen om 1) lijnen in de knoop 2) spanning op de lijn 3) leren dat ze aan de lijn gek mogen doen 4) niet uit de situatie kunnen bij te veel spanning of stress, met als gevolg een nare ervaring of happen/bijten/grommen. Ik persoonlijk laat pups het liefste kennismaken met stabiele volwassen honden. Honden die de pups negeren en waarbij de pup op eigen initiatief contact kan maken. 

4. Beloon je hond voor het negeren van prikkels. Hond kijkt naar fietsers, maar blijft rustig betekent click/beloon. Hond ziet een andere hond, kijkt een tel en loopt daarna rustig met jou verder click/beloon. Een kind vraagt vriendelijk of ze jouw pup mogen aaien en je antwoord 'nee doe maar niet, we zijn aan het trainen! Maar je mag wel raden hoe oud de puppy is?'. Ondertussen beloon je jouw pup voor het rustig zijn naast kinderen. 

5. Rust. Zorg dat jouw pup genoeg hersteltijd heeft van alles wat hij meemaakt. Ze hebben echt nog heel veel slaap nodig in het begin. Lees ook eens de blog 'wat verwacht je van jouw pup en is dat reëel?'

• De puppy heeft het als positief ervaren. Er was geen overmatige stress, spanning of angst tijdens het ontdekken en verkennen van de situatie.
• Er hebben geen correcties plaats gevonden. Jouw pup is net op deze wereld en snapt echt niet wat er verwacht wordt. Het is aan jou om op een positieve manier te laten weten wat je graag wel wil zien van jouw pup.
• Er is voldoende hersteltijd, voordat je een nieuwe activiteit gaat doen. Je probeert maximaal 2 (of 3) dingen per week in te plannen. Bijvoorbeeld maandagochtend (op een rustig moment) een rondje door het dorp, dinsdag niks, woensdag niks, donderdag kennismaken met een stabiele hond, vrijdag niks, zaterdag niks en zondag mee naar oma op bezoek. Met 'niks' bedoel ik dat je een normale dag hebt met je hond. Je gaat lekker wandelen, in en rondom huis trainen en doe je misschien iets kleins zoals een nieuwe straat nemen tijdens het wandelen door de wijk. Ga je elke dag op 'avontuur' krijgt je hond te weinig tijd om te herstellen en uiteindelijk loopt de emmer over wat resulteert in baldadig oververmoeid bijterig puppygedrag.
• Je werkt met een beloning en bekrachtigd het gedrag met iets wat voor jouw pup als beloning voelt. Lees daar meer over in de blog 'waarom trainen met een goede beloning een must is!'.

En nu je toch zo goed bezig bent met meer informatie inwinnen over socialisatie, lees dan ook eens de blog 'Hondenetiquette, waarom is dat zo moeilijk??' Wil je graag begeleiding bij het socialiseren van jouw pup? Neem contact op voor de mogelijkheden.

Liefs, Kim