Frustratie.... is jouw hond ook zo afgeleid buiten?

Daar sta je dan met je zak vol voertjes, een speeltje, je piepstem en alle andere opties uit je trukendoos... en jouw hond is nog steeds bezig met alles in de omgeving en vooral niet met jou..... Tot je grote frustratie begin je maar aan de lijn te trekken in de hoop dat je hond omkijkt, maar ook nu geen resultaat. Hoe ga je om met een hond die snel afgeleid is? Wat kan je allemaal doen en wat kan je beter niet doen? 

Terug naar de basis!

Wanneer je een angstige of onzekere hond hebt is het verstandig om samen met een kynologisch instructeur of gedragstherapeut een trainingsplan specifiek voor jouw hond te maken. Trainen wanneer je hond angst of extreme onzekerheid ervaart heeft namelijk geen nut. Een hond kan niet leren wanneer deze niet comfortabel is in de situatie en is het belangrijk eerst daar aandacht en training in te stoppen.

Wanneer je een onstuimige puber hebt, een hele blije hond of gewoon een hond die nooit geleerd heeft wat aandacht voor de baas betekent is het belangrijk om terug te gaan naar je basisstappen. Je kan namelijk wel de hond in uitdagende situaties brengen, maar als jij op dat moment alleen maar staat te roepen/gillen/strooien met voer/zwaaien met speel en jouw hond reageert daar niet op.. dan is de situatie op dat moment te moeilijk voor jouw hond om eigenlijk nog normaal na te kunnen denken. Met andere woorden je hebt meer afstand en minder intensiteit nodig tot de prikkel, zodat jouw hond weer kan nadenken en succesvol kan trainen.

Stappenplan inchecken baas
Zorg dat je hond minimaal 2 meter lijn heeft, maar meer mag ook. De hond heeft ruimte nodig om zelf keuzes te maken. Daarnaast heb je ook geduld nodig. In het begin gaat je hond echt niet binnen 2 tellen in checken. Blijf rustig wachten, niet roepen en niet aan de lijn trekken. Gewoon even geduld totdat je hond zelf de juiste keuze maakt door weg te kijken van de prikkel.

• Begin in een prikkelarme omgeving, bijvoorbeeld de woonkamer of achtertuin. Het kan fijn zijn om de hond ook binnen aan te lijnen, zodat het meer lijkt op de context van buiten. Je wacht tot de hond uit eigen keus richting jou kijkt, click en beloon. Zelf beloon ik graag met het voertje op de grond, zodat de hond wegkijkt en opnieuw de oefening kan doen. Daarnaast zorgt het weggooien van het voertje voor actie en krijg je geen passieve zit en staar. 
• Je gaat daarna deze oefening regelmatig op prikkelarme plekken herhalen. Telkens wanneer de hond zelfstandig bij de handler incheckt (aankijken) ga je click/belonen. Je kan er voor kiezen om de click uit te stellen, waardoor de hond langer gaat inchecken. Wanneer dit goed gaat ga je langzaam de oefening uitdagender maken door op andere plekken te oefenen. Let op, begin niet te moeilijk. Houd voldoende afstand van andere mensen/dieren/dingen om de oefening tot een succes te maken. Voldoende afstand is per hond verschillend, maar houdt in dat de hond gemakkelijk kan wegkijken en inchecken. Wanneer je hond het voer-speel niet meer aanneemt betekent dit dat de situatie te moeilijk is en te veel stress geeft. Je hebt meer afstand nodig van de prikkels.
• Wanneer je op ruime afstand (en dat is vaak verder dan jij denkt) makkelijk contact kan houden met jouw hond, terwijl er prikkels (mensen/dieren/dingen) in de omgeving zijn ga je steeds een beetje meer uitdaging toevoegen. Dat kan zijn door dichter naar een prikkel te gaan, maar je kan ook op dezelfde afstand blijven maar de prikkel intenser maken bijvoorbeeld in plaats van twee voetballende kinderen trainen bij vijf voetballende kinderen. Merk je dat je moeilijker contact krijgt of dat je hond stopt met het aannemen van voer? Dan is dit een signaal om meer afstand te pakken of de intensiteit te verlagen. 
• Je gaat de vorige stap heel vaak herhalen en je gaat merken dat de hond steeds makkelijker kan blijven inchecken. Het is belangrijk om op het tempo van de hond te werken. In kleine stapjes bereik je het snelste je doel. Je kan natuurlijk ook vanuit contact met je hond vervolg oefening doen zoals wandelen zonder trekken. Zonder contact kan je wel gaan wandelen, maar trekt jouw hond waarschijnlijk alle kanten op. Zorgen dat jouw hond altijd contact wil en kan leggen is je basis voor alle andere oefeningen die daarop volgen.

Wat moet je NIET doen?

• Boos worden, gefrustreerd raken en dat op je hond afreageren door roepen, aan de lijn trekken of andere negatieve uitingen. 
• Je hond in moeilijke situaties brengen, zodat hij het maar leert. Lees hier waarom dat niet werkt: Flooding, iets wat baasjes onbewust doen, maar niet verstandig is!
• Denken dat je jouw hond met een 'harde hand' moet aanpakken, omdat hij niet luistert. Je verslechtert hiermee de vertrouwensband en jouw hond leert helemaal niks, behalve dat jij als baasje uit onmacht slechte keuzes maakt.
• Gaan werken met slipkettingen, prikbanden of andere waardeloze hulpmiddelen. Wanneer je deze nodig hebt is dat een signaal van onmacht en te weinig succesvolle training.
• Stoppen met trainen en opgeven.

Stappenplan Kijk oefening

Behalve dat we natuurlijk inchecken fanatiek belonen, wil je ook dat jouw hond rond kan kijken en daarbij rustig blijft. Bijvoorbeeld je bent aan het wandelen en aan de overkant van de straat rent een kindje. Je wil niet dat jouw hond daar naar toe trekt of naar gaat blaffen. 

• Zoek een bankje of plekje op waar er diverse prikkels te zien zijn, maar op gepaste afstand. Gepaste afstand is een afstand waarbij jouw hond prikkels kan zien, maar ook kan blijven nadenken. Wanneer jouw hond een hyperfocus/fixatie krijgt of geen voer aanneemt is de afstand te klein. 
• Wanneer jouw hond rond kijkt en ontspannen/rustig gedrag vertoont ga je de hond belonen. Bijvoorbeeld er komt een fietser langs, hond blijft bij jou en kijkt rustig naar de fietser en gaat daarna verder met wat hij aan het doen was. Dit gedrag wil je bekrachtigen en belonen. Je leert de hond daarmee: Kijken mag, maar je hoeft er niks mee.
• Ook hierbij ga je de prikkels uitdagender maken door de afstand te verkleinen of de intensiteit te vergroten. Let altijd op dat de situatie voor jouw hond een succesvolle setting blijft en dat je niet per ongeluk met Flooding bezig bent.

Je wil de hond bij het zien van prikkels twee verschillende acties leren. 

• Prikkel = inchecken en baas geeft vervolg stap aan.
• Prikkel = rustig erna kijken, bereikbaar blijven en daarna doorgaan.

Afhankelijk van de situatie en wat jij als baasje graag wil zijn beide opties goed en soms wil je een combinatie van allebei.

De meest gehoorde opmerkingen met betrekking tot afleiding buiten

1.  Maaar, hij doet het thuis wel...
   Is toch wel iets wat ik wekelijks terug hoor van cursisten. Natuurlijk doet jouw hond het thuis perfect, in een veilige omgeving zonder nieuwe prikkels. Ik kan thuis in alle rust ook echt beter nadenken over een rekensom, dan wanneer ik op de kermis dezelfde rekensom moet oplossen. Het belangrijk dat jouw training een goede opbouw heeft. Lees hiervoor de blog: Waarom kom je niet verder in je training?
2. Waarom zou ik mijn hond zoveel belonen?
   En deze stoort mij misschien wel het meeste van allemaal.. Elke dag krijgen honden gratis en voor niks een bak voer voor hun neus geschoteld en daar hebben wij geen problemen mee, maar op het moment dat jouw hond kei hard aan het werk is vinden we belonen (ook gewoon het geven van voer) overbodig en overdreven. Gebruik die brokken om te trainen of geef een lekkere beloning met trainen en daardoor minder brokken om dit te compenseren. Bij positief bekrachtigen (werken met een clicker/clickerwoord) is het belangrijk om ook voldoende goed gedrag te belonen. Wanneer jouw hond een oefening goed beheerst ga je daarin afbouwen en interval belonen. Lees hiervoor de blog: Vijf veel gestelde vragen over clickertraining!
3. Ik stond met mijn pup op het schoolplein en kreeg daar echt geen contact met mijn hond. Jij zei dat ik op diverse plekken moest gaan trainen.....
   Wanneer je de hond gaat uitdagen met nieuwe locaties, is het natuurlijk super belangrijk dat je de locaties verstandig kiest (met een juiste opbouw van uitdaging, een schoolplein is voor honden een moeilijke locatie) en daarnaast dat je verwachting reëel is. Is het überhaupt haalbaar wat jij van jouw hond verwacht? Lees hiervoor de blog: Wat verwacht jij van jouw hond en is dat reeel?
4. De ene dag kan hij het wel en de andere dag vertikt hij het, pff. Hij doet het expres!!
   Dat is iets wat ik veel hoor rondom puberfases van honden. Wanneer honden een oefening niet uitvoeren heeft dat een reden. De hond is vermoeid, de hond ervaart te veel stress, de hond heeft geen goede motivatie (geen ultieme beloning), de hond is overprikkeld door alles in de omgeving, de hond heeft al heel veel gedaan die dag, de hond beheerst de oefening niet goed genoeg om hem te kunnen uitvoeren op plekken met afleiding en ga zo maar door. Meer hierover weten? Lees de blog: Je lieve pup is verandert in een (terror) puber!
   
5. Ik krijg wel contact, totdat ik onderweg een persoon of andere hond tegenkom.. dan is de hond totaal afgeleid.
   Wanneer jij jouw hond leert dat aangelijnd betekent geen contact met andere, maak je het voor de hond voorspelbaar. Je zou natuurlijk gebruik kunnen maken van een release commando, zoals 'toe maar' wanneer jouw hond wel contact mag leggen. Wanneer een hond op maandag wel naar een andere hond mag, maar op dinsdag niet (vanwege bijvoorbeeld haast) en op woensdag weer wel is het logisch dat een hond gaat trekken bij het zien van een andere hond. De regel is niet consequent en wisselt per dag, je hond kiest op dat moment voor de voor hem leukste optie. Probeer je pup/hond te leren dat je aanlijnen = alles negeren. Zo heb je voorspelbaarheid, ben je consequent en voorkom je dat het voor jouw hond de standaard wordt dat alles en iedereen 'voor hem komt'. Meer weten hierover? Lees de blog: Socialisatie of een overkill aan prikkels.

Frustratie.. ARGH!

De grootste valkuil in het trainen van je hond is frustratie bij de baas. Ik zie in de lessen en op straat zo veel gefrustreerde baasjes en waarom? 

Baasjes hebben soms niet door dat ze allemaal tegen dezelfde ´uitdagingen´ aanlopen. Honden die snel afgeleid zijn, honden die prikkels niet kunnen negeren, honden die opspringen, honden die trekken aan de lijn, honden die blaffen, honden die moeite hebben met alleen zijn, honden die geen contact maken met de baas en ga zo maar door.

Veel baasjes van puppy´s, pubers, herplaatsers of gewoon volwassen honden raken snel gefrustreerd als de hond even niet doet wat zij willen of verwachten. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor pups. Wij stellen hoge eisen aan honden en vinden het ook allemaal maar normaal dat honden feilloos meedraaien in onze maatschappij. De vraag is alleen, is dat wel zo normaal?

En wanneer honden ons uitdagingen bieden en we hiermee aan de slag gaan, vergeten we soms vrij snel hoe veel honden al gegroeid zijn in gewenst gedrag. Gewenst gedrag is namelijk ''harstikke normaal'' en valt daardoor veel minder op dan ongewenst gedrag. Aan ongewenst gedrag irriteren mensen zich en gewenst gedrag is normaal en onopvallend. Wij willen ook graag heel snel verbetering zien in gedrag, het liefste binnen 1 dag, maar gedrag veranderen en nieuwe gewoontes aanleren kost tijd.

Durf jij kritisch naar jezelf als hondenbaas te kijken? Zijn jouw verwachtingen reëel? Of wil jij te snel, te veel, te goed met te veel druk erop? Maak jij een feest van elke kleine vooruitgang of vind je dat maar heel normaal? Train je genoeg? Moet je hond het maar doen, omdat jij vindt dat hij dat moet kunnen of ben je bereid weken/maanden training te stoppen in het veranderen van gewoontes/gedrag. Is de verhouding van training en de verwachting in balans? Of verwacht ja na één training 40 stappen verbetering?

Trainen in kleine stappen, trainen op het niveau waarbij de hond comfortabel is en in staat is om te blijven leren, een situatie creëren waar succes bijna gegarandeerd is en HEEL VEEL geduld, tijd, training en positief bekrachtigen zorgen voor verbetering in het gedrag.

Afhankelijk van het type hond en wat je trainingsdoel is, werk je soms ontzettend hard en lang voor een mini stapje vooruitgang, maar die kleine stappen vooruit uiteindelijk grote verschillen gaat maken. Dit geldt dus ook voor leren omgaan met afleiding en prikkels buiten, maar het geldt eigenlijk voor alles wat jij jouw hond wil leren.